2018 – Bewoners van Arum, Kimswerd, Pingjum, Witmarsum en Zurich hebben de krachten gebundeld om een visie op te stellen voor ontwikkelingen in het gebied van de Marneslenk aan de Friese waddenkust. Het kernteam van de dorpen heeft Bureau Peter de Ruyter landschapsarchitectuur gevraagd hen daarbij te helpen en richting te geven aan inhoud en proces om te komen tot een masterplan ‘Gouden land’. De kaarten in het masterplan zijn uitgewerkt door Daniëlle Hollants (Atelier des Hollants).
In het masterplan staan twee hoofdlijnen of principes centraal. Allereerst is dat de nadruk op de ontwikkeling van het landschap. Het plan is gericht op de toekomst waarbij er integraal en gezamenlijk – dat wil zeggen vanuit verschillende invalshoeken en belangen – naar het gebied wordt gekeken. Ten tweede staat de beleving van het bijzondere landschap van de ‘vergeten slenk’ in het masterplan centraal. Als je naar buiten gaat; wat zie, hoor, ruik en voel je dan? En kan die zintuiglijke waarneming van de omgeving ook gevoed worden door verhalen uit het verleden, waardoor de betekenis van het landschap wordt verdiept? Door de beleving in het gebied te versterken kunnen bewoners meer bij hun eigen woonomgeving betrokken worden en kunnen mensen van buiten in de Marneslenk geïnteresseerd raken. De ontstaansgeschiedenis van het Marneslenkgebied is bijzonder rijk en gelaagd, mede opgebouwd uit de verhalen van pioniers uit het gebied. Te denken valt aan Grutte Pier van Kimswerd en Menno Simons uit Witmarsum. De pioniers staan voor een bepaalde mentaliteit, een zelfbewuste houding die ook richting de toekomst een bron van inspiratie kan zijn.
Naast de twee hoofdlijnen van ontwikkeling en beleving biedt het masterplan ruimte voor nieuwe, grote maatschappelijke opgaven (klimaatverandering, biodiversiteit) én inspirerende initiatieven uit het gebied zelf. In die zin is het masterplan een voorbeeld van Gebiedsontwikkeling 2.0, zoals voorgestaan in de nieuwe Omgevingswet: grote maatschappelijke opgaven van ‘bovenaf’ worden gekoppeld aan allerlei ideeën en initiatieven van ‘onderop’. In het masterplan is geprobeerd die opgaven en initiatieven te koppelen, elkaar te laten versterken in specifieke projecten, ondersteund door gebiedskennis, de wetenschap en vormen van kunst. Daar waar koppelkansen liggen, ligt immers ook de grootste kans van slagen en komen draagvlak en daadkracht bij elkaar.
In twee druk bezochte gebiedsbijeenkomsten hebben bewoners initiatieven kunnen aandragen. Aan de hand van een projectenoverzicht is vervolgens gekeken welke samenhangende projecten prioriteit zouden moeten krijgen in tijd en ruimte en uiteindelijk in financiële middelen. In een volgende fase kan die prioritering nader worden uitgewerkt door een regiegroep en afzonderlijke werkgroepen.
Download het volledige masterplan hier